Σιωπηρό πάθος - A Quiet Passion (2016)

Η ζωή της Αμερικανίδας ποιήτριας Έμιλι Ντίκινσον από τα σχολικά χρόνια μέχρι τη σταδιακή απόσυρσή της από τις κοινωνικές συναναστροφές και το θάνατό της χωρίς κανείς να έχει αναγνωρίσει το έργο της. Ποιητής, ρεαλιστής και σπουδαίος στιλίστας, ο Τέρενς Ντέιβις («Ένα Τραγούδι για το Ηλιοβασίλεμα» ) σκιαγραφεί το ψυχολογικά βαθύ πορτρέτο μιας σιωπηλής επαναστάτριας και υπογράφει μια χαμηλόφωνη ωδή στον ασυμβίβαστο ρομαντισμό.

Από τις ευαίσθητες ηρωίδες μέχρι τα φροντισμένα πλάνα του, ο Τέρενς Ντέιβις παραμένει ένας γνήσιος ρομαντικός της μεγάλης οθόνης. Λάτρης της εικαστικής τελειότητας, ακολουθεί με το φακό του τις περιπέτειες ευάλωτων και καθημερινών –σχεδόν πάντα θηλυκών– χαρακτήρων, οι οποίοι βρίσκονται σε φανερή αναντιστοιχία με την εποχή τους. Και όσο ακέραιοι, συναισθηματικοί ή οραματιστές είναι άλλο τόσο δυσκολεύονται να βρουν τη θέση τους σε έναν κόσμο αντρικής εξουσίας, οικονομικών συμφερόντων και διαβλητών αξιών. Όπως η Έστερ στο «Βαθύ Μπλε του Έρωτα», η Κρις στο «Ένα Τραγούδι για το Ηλιοβασίλεμα» και η Έμιλι Ντίκινσον στο «Ήρεμο Πάθος».

Αν και ανακαλύφθηκε αργά από τους φιλολογικούς κύκλους, η Έμιλι Ντίκινσον θεωρείται πλέον, δίπλα στον Γουίλ Γουίτμαν, η σπουδαιό­τερη εκπρόσωπος της ποιητικής Αμερικής του 19ου αιώνα. Από τα σχεδόν 1.800 ποιήματά της, με μοντέρνα ρίμα, ιδιότυπη στίξη και βραχείς στίχους, μόλις μία ντουζίνα δημοσιεύτηκε όσο εκείνη ζούσε, εντελώς αποσυρμένη από την κοινωνική ζωή τα τελευταία της χρόνια. Όπως ο Πόε, ο Μπάιρον και ο Φον Κλάιστ, η Ντίκινσον ήταν όχι μόνο μια αυθεντική φωνή του ρομαντισμού αλλά και μια γνήσια ρομαντική ηρωίδα. Γοητευμένη από τις έννοιες του έρωτα και του θανάτου, ασυμβίβαστη με τον κομφορμισμό της εποχής της, πιστή στη δύναμη των ανθρώπινων συναισθημάτων, δημιούργησε έναν μαγικό εσωτερικό κόσμο, όπου οι ευαίσθητες ψυχές αγωνίζονται θαρραλέα αλλά μάταια ενάντια στη λήθη και τη μελαγχολία.

Η Ντίκινσον είναι η απόλυτη ηρωίδα του Τέρενς Ντέιβις, στη ζωή και στο έργο της οποίας ο Βρετανός σκηνοθέτης αναγνωρίζει ένα μεγάλο κομμάτι του (καλλιτεχνικού ) εαυτού του. Στο «Ήρεμο Πάθος», μια στιλάτη βιογραφία με κάδρα που παραπέμπουν σε ζωγραφικά πορτρέτα της ρομαντικής εποχής, την πρωτοσυναντάει ως έφηβη που εναντιώνεται στη θρησκόληπτη διευθύντριά της, για να γίνει γρήγορα μια εσωστρεφής αλλά ευφυέστατη, ετοιμόλογη, επίμονη στη γνώμη και στις αρχές της γυναίκα. Ενώ με φωνή off απαγγέλλει στίχους της, αναζητώντας έναν έρωτα και μιαν ανθρώπινη επαφή­ που δεν έρχεται ποτέ, η κοινωνική­ της εικόνα είναι αυτή μιας αυστηρής γεροντοκόρης που απέχει από κάθε συναισθηματική εμπλοκή και κάθε ηθικό συμβιβασμό.

Αργά και μεθοδικά, με πνευματώδη και άλλο τόσο ύπουλο τρόπο, ο Ντέιβις φανερώνει σταδιακά πως μια σειρά από κοινωνικούς, ταξικούς και οικογενειακούς συμβιβασμούς «ανεπαισθήτως την έκλεισαν από τον κόσμον έξω». Επικεντρωμένος στην ηρωίδα του, την οποία η Σίνθια Νίξον του «Sex and the City» ενσαρκώνει με υπόκωφη ένταση και ήρεμο πάθος, σκιαγραφεί το εκφραστικό πορτρέτο της γυναίκας της βικτοριανής εποχής, σχολιάζει τον άρρηκτο δεσμό έρωτα­ και θανάτου και αποτυπώνει με σπάνια κινηματογραφική κομψότητα το mal du siècle, τη μελαγχολία μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου.